Saturday, May 19, 2007

Νέα Οπερα της Βαυαρίας

(The New York Times, Καθημερινή, 11/5/2007)

Τριακόσια πενήντα χρόνια διαρκεί η σχέση του Μονάχου με την όπερα, έχοντας επιβιώσει πολέμων, καταστροφών, πυρκαγιών, αλλαγών καθεστώτος και προσφάτως της περικοπής κονδυλίων από τη βαυαρική κυβέρνηση. Η παραίτηση όμως, μετά 13χρονη επιτυχημένη θητεία στην Κρατική Οπερα της Βαυαρίας, του γενικού διευθυντή της Πέτερ Γιόνας και σχεδόν ταυτόχρονα η αποχώρηση του μουσικού διευθυντή της Ζούμπιν Μέτα έθεσαν, καθώς φαινόταν, ανυπέρβλητα εμπόδια στην ευοίωνη συνέχιση της ανθοφορίας της Οπερας. Τη θέση του Μέτα ανέλαβε ο έως τότε μουσικός διευθυντής της Οπερας του Λος Αντζελες Κεντ Ναγκάνο. Η αναπλήρωση του Γιόνας αποδείχθηκε πιο προβληματική υπόθεση.

Ο,τι φαινόταν όμως προβληματικό δεν αποδείχθηκε τέτοιο για ένα ίδρυμα με τόση ιστορία. Πρόσφατα, καθώς γράφει ο Αλαν Ράιντινγκ στους «Νιου Γιορκ Τάιμς», η έναρξη της σεζόν 2006-7 έδειξε ότι πιθανόν να είναι το ξεκίνημα μιας νέας εποχής μολονότι κάπως αδιαμόρφωτη ακόμα.


Ηταν η πρώτη εμφάνιση του Κεντ Ναγκάνο στη θέση του μουσικού διευθυντή, γι’ αυτό και ο Καλιφορνέζος μαέστρος στράφηκε στους φίλους του για υποστήριξη. Προσκάλεσε τον γνωστό Αμερικανό σκηνοθέτη του κινηματογράφου Γουίλιαμ Φρίντκιν να σκηνοθετήσει τη «Σαλώμη» του Ρίχαρντ Στράους και στον Γερμανό συνθέτη Βόλφαγκανγκ Ριμ να συνθέσει μια μονόπρακτη όπερα για εισαγωγή στην παράσταση, την οποία επίσης σκηνοθέτησε ο Φρίντκιν. Το 35λεπτο έργο «Εγκλεισμός», βασισμένο σ’ ένα θεατρικό έργο του Μπότο Στράους, διαπνέεται από την ίδια ιδέα όπως η «Σαλώμη» του Στράους. Μια γυναίκα (Γκαμπριέλε Σνάουτ) ανακαλύπτει ένα φυλακισμένο αετό (Τοντ Φορντ), τον ερωτεύεται, τον απελευθερώνει και παίζοντας μαζί του τη σκοτώνει. Οταν πέφτει η αυλαία, στέκει μόνη πλημμυρισμένη στο αίμα.

Δεν είναι λιγότερο αιμοδιψής η Σαλώμη του Στράους, όταν αρνιέται τον έρωτά της ο φυλακισμένος Ιωάννης Βαπτιστής (Αλαν Τίτους). Ο Ηρώδης (Βόλφγκανγκ Σμιτ) της υπόσχεται ότι θα της χαρίσει ό,τι επιθυμεί αν του χορέψει τον χορό των επτά πέπλων και αυτή του ζητεί την κεφαλή του Ιωάννη. Οταν ο Ηρώδης τη βλέπει να φιλάει τα χείλη της κομμένης κεφαλής του Ιωάννη, αηδιασμένος διατάσσει και τον δικό της αποκεφαλισμό. Για τον Ναγκάνο η περασμένη χρονιά έφερε δύο κρίσιμες επιλογές στην καριέρα του. Η μία ήταν όταν αντικατέστησε την Οπερα του Λος Αντζελες με την Κρατική Οπερα της Βαυαρίας και η άλλη, όταν αποχώρησε από τη διεύθυνση της Γερμανικής Συμφωνικής Ορχήστρας για να αναλάβει τη διεύθυνση της Συμφωνικής του Μόντρεαλ (θα ήταν ανακόλουθο να κατέχει δύο διευθυντικές θέσεις μέσα στην ίδια χώρα, τη Γερμανία). Οταν διορίσθηκε στην Κρατική Οπερα της Βαυαρίας, τέλος του 2003, στη θέση του γενικού διευθυντή που κατείχε ο Πέτερ Γιόνας, τοποθετήθηκε ο διευθυντής της Οπερας της Δρέσδης Κρίστοφ Αλμπρεχτ, ο οποίος όμως δεν ευδοκίμησε (λόγω διαφορών με τον Ναγκάνο και άλλα στελέχη) και το συμβόλαιό του ανακλήθηκε, με διάδοχό του τον Κλάους Μπάκλερ του Μπουργκ Τεάτερ της Βιέννης (αναλαμβάνει επίσημα το 2008).


Μουσικό θέατρο

Τι σημαίνουν αυτά για την παρουσίαση της όπερας; Ο κάθε άνθρωπος φέρει το όραμά του. Του Γιόνο το όραμα της όπερας ήταν πως «είναι θέατρο του σκηνοθέτη», του Ναγκάνο, το αντίθετο ότι είναι «μουσικό θέατρο». Του Μπάκλερ είναι εισέτι άγνωστο και μόνο όταν και τούτο αποκαλυφθεί, θα μορφοποιηθεί το προφίλ της Οπερας της Βαυαρίας.



J. Carreras: Granada

No comments: